Николай Гаврилович Золотарев – Якутскай  сэтинньи 22 күнүгэр 1908 сыллаахка Үөһээ Бүлүү улууһун Харбалаах нэһилиэгэр дьадаҥы дьиэ кэргэҥҥэ төрөөбүтэ. Начаалынай оскуоланы Үөһээ Бүлүүгэ бүтэрэн баран Бүлүү иккис сүhүөх оскуолатыгар үөрэммитэ. 1927 с. Владивостокка барбыта уонна онно 1930 с. ортоку команднай састаап байыаннай оскуолатын ситиһиилээхтик бүтэрбитэ, 1938 с. диэри кыраныыссаны маныыр сэриилэргэ сулууспалаабыта. Үс сыл Молдавияҕа партийнай аппаракка пропагандиһынан, лекторынан үлэлээн баран, 1941 с. Саха сиригэр кэлэн, ССКП Саха сиринээҕи обкомун аппаратыгар 1948 с. диэри үлэлээбитэ. Ол кэннэ Саха сирин Суруйааччыларын Союһун бырабылыанньатын председателэ, ити быыһыгар Москватааҕы А.М.Горькай аатынан Литературнай институт икки сыллаах Үрдүкү литературнай курсун бүтэрбитэ. Кэлин «Хотугу сулус» уонна «Полярная звезда» сурунааллар кылаабынай редактордарынан үлэлээн баран, 1970-с сыллар саҕаланыыларыгар, пенсияҕа тахсан, кэргэнин дойдутугар Молдавияҕа баран олохсуйбута.

Николай Гаврильевич Золотарев айар үлэтин 1938 с. саҕалаабыта. Бастакы очеркалара, кэпсээннэрэ нууччалыы уонна молдаванныы тылларынан бэчээттэммиттэрэ. Дойдутун санатаары уонна төрөөбүт сирин ахтан, кини онно «Николай Якутскай» диэн псевдонимы ылыммыта. Сэрии сылларыгар хорсун буойуннар тустарынан элбэх очерканы, кэпсээни суруйбута. 1946 сылтан ССРС Суруйааччыларын Союһун чилиэнэ.

Кини ааҕааччылар киэҥ биһирэбиллэрин ылбыт бастакы бөдөҥ айымньыларынан «Төлкө» роман, «Көмүстээх үрүйэ» сэһэн буолаллар. Суруйаачы «Төлкө» эпопея геройдарынан саха норуотун дьылҕатын, оттон «Көмүстээх үрүйэ», «Алмааһы көрдөөччүлэр», «Алмаас уонна таптал», «Бастакы хамнас» сэһэннэригэр Саха сиригэр көмүс уонна алмаас хостунуутун чаҕылхайдык ойуулаабыта.

Николай Якутскай, дойдутуттан төһө да ыраах олордор, элбэх кэпсээни, сэһэни, романы суруйбута, олор ортолоругар «Илин уонна арҕаа», «Адаҕа», «Куорсуннаах сурук», «Сэмэн Чакыырап» уо.д.а.

Кини оҕолорго аналлаах элбэх кэпсээннэри, сэhэннэри суруйбута, драматургияҕа эмиэ ситиhиилээхтик холоммута. Саха биллиилээх суруйааччыларыттан биир саамай элбэх ааҕааччылаах, киэҥник сураҕырбыт  прозаик быhыытынан  биллэр. Ол курдук, айымньылара англискай, ниэмэс, польскай, чешскэй, украинскай, белорускай, эстонскай, литовскай, латыш, кыргыз, казах, тува ону таhынан индия тылларыгар тылбаастаммыттара.