ОРГЕТСКАЯ СЕЛЬСКАЯ МОДЕЛЬНАЯ БИБЛИОТЕКА

Новогодние стихи, песни

Мусьяна Сосина

Саҥа дьылбыт тиийэн кэллэ

Куобахчаанныын сиэттиһэн,

Саҥа дьылбыт тиийэн кэллэ

Кэрэкийэ симэнэн.

Араас өҥнөөх уоттарынан

Уулуссабыт киэргэммит.

Үрүҥ, кыһыл мөһүүрэни

Күлүмүрдүү иилиммит.

Саҥа дьылбыт тиийэн кэллэ

Үөрүү-көтүү кэһиилээх,

Ырыа-тойук аргыстаах,

Сырдык ыра санаалаах.

Куобах, куобах, куобахчаан,

Хара мэҥнээх кулгаахчаан,

Олус быһый атахчаан,

Эйэҕэсчэй куобахчаан.

Саҥа дьыл

В. Чиряева тыллара

Р. Аянитова мелодията

Саргылаах Саҥа дьыл

Салаллан кэлбит дии,

Киэргэллээх харыйа

Кэһиилээх кэлбит дии.

Хос ырыата

Күндү күөх харыйа

Көр-оонньуу аргыстаах,

Ол иһин дьиримнэс

Эриэккэс симэхтээх.

Саһыллар, куобахтар,

Кырсалар, бөрөлөр,

Эһэлэр, тайахтар –

Эйэлээх да буолтар.

Хос ырыата

Тымныычаан эһэбит

Хаарчаана сиэнинээн

Сиэттиһэн киирдилэр

Эҕэрдэ эттилэр.

ЛАГЛАЙБЫТ КҮӨХ ХАРЫЙАЧААН

(«В лесу родилась ёлочка» ырыа тылбааһа)

Раиса Кудашева тыллара

Леонид Бекман муусуката

Лаглайбыт күөх харыйачаан

Ойуур тыаҕа үүммүт.

Кыһын буоллун, сайын буоллун

Кини чээл күөх турбут.

Буурҕа тыалым ырыа ыллыыр:

«Утуй, утуй оҕом».

Тибии хаарым үрдүн сабар:

«Сэрэн, сэрэн, тоҥуоҥ!»

Куттас куобах, маҥан куобах

Ойон чөрөҥөлүүр,

Арыт туран торҕон бөрө

Сүүрэн өкчөҥөлүүр.

Ойуур тыаны ортотунан

Сыарҕа сырылаата,

Хойуу түүлээх аллаах атым

Сиэлэн дьоруолаата.

Атым сыыдам сыарҕатыгар

Оҕонньор олорбут,

Харыйачаан барахсаны

Кэлэн кэрдэн ылбыт.

Харыйачаан манна киирэн,

Киэргэл симэх кэппит.

Оҕолорго, оҕолорго

Үрдүк үөрүү кэлбит.

САҤА ДЬЫЛ

О. Иванов тыллара

Р. Аянитова мелодията

Кэрэчээн харыйа

Налыччы киэргэммит,

Араас да уотунан

Күлүмнүү умайбыт.

        Хос ырыата:

Чаҕылый, чаҕылый

Баай ёлка, умайыый,

Оҕолор көрдөрүн

Эн үөрэ сырдатыый

Куобахтар, эһэлэр,

Саһыллар бэл бааллар,

Сиэттиһэн бараннар,

Көхтөөхтүк ылыыллар.

             Хос ырыата

Хаар маҥан бытыктаах

Тымныычаан оҕонньор

Кэһиитин түҥэтэр,

Үөрүүнү үксэтэр.

Елка

Күннүк Уурастыырап

Саргылаах саҥа дьыл

Салаллан кэлиитигэр,

Кэрэчээн ёлканы

Киэргэтэн кээстибит.

Манна баар араас суол:

Күн, чаһы, календарь,

Паровоз, трактор,

Парашют, самолёт.

Манна баар саһылчаан,

Куттамсах куобахчаан,

Саадьаҕай тоҥсоҕой,

Сиэдэрэй күөрэгэй.

Ёлкабыт анныгар

Турар ээ, доҕоттоор,

Дьиктилээх бэйэлээх

Дед Мороз оҕонньор.

Мусьяна Сосина

Тымныы эһээ оҕонньор

Тымныы Эһээ оҕонньор

Хантан тиийэн кэллин эн?

Ханнык ыраах суолунан

Аан дойдуну эргийэн?

Үрүң хаары көбүтэн

Сыарҕаҕынан сырылатан,

Табаларгын көлүнэн

Кэһиилэргин хомсунан.

Тиийэн кэллин биһиэхэҕэ

Түннүкпүтүн кырыалаан,

Дьыссааппытын киэргэтэн

Көрү- нары тэрийэн.

Оҕолору үөрдэңңин

Бэлэхтэргин биэрбиккин,

Саңа дьылы аһаңңын

Сиэңңин сиэтэн киирбиккин.

Саңа дьыл хоһооно

Мусьяна Сосина

Мин Саңа дьыл буолабын

Саңа сылы аһабын,

Тымныы эһээ оҕонньору

Сынньалаңңа атаарабын.

Үгүс элбэх эрэллээх

Саңа дьылга үктэнэбин.

Үгүс үтүө саналаах

Саңа дьылы аһабын.

Хаарчаана

В. Андросов

Көмүрүө дьэргэлгэн ойуутун

Үөлэскэ үмүөрэ ииллэҕэ,

Түүн үөһүн силлиэнэн үргүтэн

Дьиэрэҥкэй үҥкүүлээн эрдэҕэ.

Кый-ыраах кырсалаах кытылтан

Кыраһа кылыйа кыымнаҕа,

Күлүмнэс күөнүнэн киэн туттан

Хаарчаана барахсан хаамтаҕа.

Чап-чараас чачыгыр күлүүтэ

Чараҥҥа чаҕаара түстэҕэ,

Эйэлээх арылхай хараҕа

Эдэр саас уотунан күллэҕэ.

Кый-ыраах кырсалаах кытылтан

Кыраһа кылыйа кыымнаҕа,

Күлүмнэс күөнүнэн киэн туттан

Хаарчаана барахсан хаамтаҕа.

САҤА ДЬЫЛ-АПТААХ КЭМ

Людмила Лаптева

Саҥам дьыл-аптаах кэм,

Баҕа санаа туолуута,

Саҥа дьыл-көрдөөх кэм,

Бары үөрэ көрсөбүт.

Саҥа дьылга мин дьоммор

Кистээн бэлэх бэлэмниэм,

Харыйаҕа ыйанар

Оонньуурдары оҥоруом.

Хаар киһини кырыйан

Түннүктэргэ сыһыарыам.

Хаар кыырпаҕын быһаммын

Хосторбутун киэргэтиэм.

Саҥа дьылы кэтэһэбин,

Хас күн хаалтын ааҕабын,

Тымныы оҕонньор кэлэрин

Олус күүскэ күүтэбин.

Хас сыл ахсын биһиэхэ

Тиийэн кэлэр дьол – үөрүү,

Кэтэһиилээх үүнэр Саҥа сыл,

Элбэх да кэһиилээх Эһээ дьыл.

Кыра эрдэхпититтэн билэбит

Саамай күүтүүлээх киэһэни.

Испитигэр эрэнэ күүтэбит

Сырдыгы, кэрэни!

Аптаах сылаас тыллары

Аныыбыт таптыыр дьоммутугар,

Ыллаан– үҥкүлээн, үөрэн – көтөн

Саҥа дьылбытын көрсүөҕүҥ!

Дьиримнэс чаҕылхай сулустар

Күлүмнүү, сандаара тураллар.

Кэрэчээн харыйа уоттара

Сулустуу сырдыктык тыгаллар…

Кэтэспит кэрэ түгэммит,

Тымныы Кыһын эһэбит

Минньигэс бэлэх кэһиилээх

Биһиэхэ ыалдьыттыы кэлиэҕэ!

Үөрэбит-көтөбүт бу күҥҥэ

Эһээлиин-эбээлиин, оҕолуун,

Кэлэр Саҥа дьылбытын

Көрсөбүт алгыстыы-уруйдуу!

САҤА ДЬЫЛ

Евдокия Попова-Айыына

Иһэр эбээт, доҕоттоор,

Саҥа дьылбыт барахсан,

Үлүскэннээх үөрүүлээх,

Үгүс элбэх кэһиилээх.

Оҕо аймах көрүлүүр,

Ойон –тэбэн биэрээхтиир,

Үҥкүү-битии тардаахтыыр,

Саҥа дьылы көрсөөхтүүр.

Саҥа дьылга түмсүөҕүҥ,

Аймаҕынан мустуоҕуҥ,

Алгыс тылын ылыаҕыҥ,

Арчыланан сырсыаҕыҥ.

Элбэх уоттаах харыйа

Сандаарыйа тыгыахтын.

Оҕо сааһы санаттын

Үөрүүтүттэн бэристин.

Саҕа дьыл, кэрэҕин!

Күүтэбит эйигин!

Саҥа дьыл, үөрдээриий,

Эн кэлэ охсооруй!

Ёлкаҕа

Г. Данилов

Намылыйар лабааҕар

Киэргэл бэрдин эринэн,

Килбэчийэр киистэҕэр

Көмүс дуйу бүрүнэн,

Кыраһыабай бэйэкэҥ

Кынтайаахтыы лаглайан,

Күндү алмаас өҥүнэн

Күлүмүрдүү тураҕын.

Эн тулаҕар оҕолор

Хоробуоттаан эргийэ,

Онтон эмиэ сороҕор

Үҥкүлээн да битийэ,

Оһуокайдаан көтүһэн,

Ойон-тэбэн ылабын.

Үүнэр сылы көрсүһэн,

Үөрэ-көтө сылдьабын

Саҥа дьыл алгыһа

Николай Чуор

Сана дьыл аҕаллын эһиэхэ,

Самныбат саргылаах тускулу.

Ол кэннэ хас биирдии киһиэхэ,

Олоххо үтүмэн үөрүүнү.

Саҥа дьыл аҕаллын эһиэхэ,

Кэхтибэт кэскиллээх олоҕу.

Күн үөрдүн хас биирдии киһиэхэ,

Күөдьүттүн иһирэх  иэйиини.

Саҥа дьыл аҕаллын эһиэхэ,

Арылхай чаҕылхай сааскыны.

Уйгулаах саймаархай сайыны,

Эйэҕэс үөрүүлээх күһүнү.

Хороҕор муостааххыт хойуннун,

Үүт-сүөгэй эһиэхэ дэлэйдин,

Сыппай да сиэллээххит үксээтин,

Байанай бэлэҕэ элбээтин.

Күөх торҕо буруоҕут унаардын,

Аал уоккут умайан сандаардын,

Ходуһа үүнүүлээх буолуохтун

Хотуургут лынкыныы ыллыахтын.

Иһирэх иэйиигит күөдьүйдүн,

Тапталгыт кутаата умайдын,

Ыччаккыт эрэли толордун,

Эһиэхэ дьол-соргу тосхойдун.

Саҥа кэм биир бэлиэ кирбиитин,

Саргылаах саҥа дьыл кэлбитин

Долгуйан олорон көрсүөҕүҥ,

Көхтөөхтүк үөрүөҕүҥ көтүөҕүҥ!

Хаарчаана

Мусьяна Сосина

Күүтүүлээх күңңүтүгэр

Күндү ыалдьыт буоламмыт,

Сиэннэрбит дьыссааттарыгар

Хомунаммыт кэллибит.

Ырыа – тойук истээрибит.

Үңкүү – битии көрөөрүбүт,

Үчүгэйкээн кэһиибитин

Оҕолорго биэрээрибит.

Кэллибит быраапынаан,

Кырдьаҕас эһээбинээн.

Эһигини үөрдээри –

Саңа дьылы аһаары.

Ёлка ырыата

Николай Туобулаахап тыллара

Григорий Новгородов мелодията

Тымтар кылыс дьыбардаах

Тымныы кыһын оҕонньор

Тос-тос тыаһыыр тайахтаах

Тиийэн кэлэн олорор.

Чэй-чэй эрэ дьиэрэҥкэй-

Тэйдэр-тэйэн үҥкүүлээҥ,

Үүнэр дьылга эһиэкэй-

Этэн-тыынан дьиэрэтиҥ.

Тоҕо баҕас күндүтэй,

Ёлка маспыт киэргэнэн!

Тор5о көмүс сиэдэрэй-

Лаампа уота имнэнэн!

Сирэм күөххэ сылдьааччы-

Үөскүүр ыччат биһиги,

Сиргэ оһуор буолааччы-

Үүнэр сүһүөх биһиги.

Тымтар кыһын ооҕонньор

Тос-тос тыаһыыр тайахтаах

Тиийэн кэлэн олорор.